გაეროს ბავშვთა ფონდმა გამოკითხა 18-24 წლის ახალგაზრდები საქართველოს შვიდ სახელმწიფო უნივერსიტეტში.
კვლევამ აჩვენა, რომ ყოველი მეოთხე ახალგაზრდა განიცდის საშუალო ან ძლიერი შფოთვის სიმპტომებს, ყოველ მესამეს დეპრესიის ნიშნები აწუხებს, ხოლო სტუდენტების მესამედს ცხოვრების განმავლობაში ერთხელ მაინც უფიქრია სუიციდზე.
ქუთაისის, ბათუმის, გორის, სამცხე-ჯავახეთის, თელავის, ზუგდიდისა და სოხუმის უნივერსიტეტების სტუდენტების 72% ამბობს, რომ მისთვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული პრობლემები ხელისშემშლელი იყო ყოველდღიური აქტივობებისა და ურთიერთობებისთვის ბოლო ორი კვირის განმავლობაში.
ინფორმაციის ნაკლებობა
მიუხედავად იმისა, რომ გამოკითხული სტუდენტების 97%-ს სმენია ტერმინი „ფსიქიკური ჯანმრთელობა“, მათი მესამედი აღნიშნავს, რომ ამის შესახებ ძალიან ცოტა ინფორმაცია აქვს და ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებულ გრძნობებსა და გამოცდილებებზე არავისთან უსაუბრია.
სტუდენტების უმრავლესობა ამბობს, რომ თუ მიხვდება, რომ სჭირდება ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტის დახმარება, არავის მიმართავს დახმარებისთვის და ეცდება პრობლემა თავად მოაგვაროს (44%).
რა უშლის ხელს მკურნალობაში ახალგაზრდებს
ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული მომსახურების მიღებაში ახალგაზრდებს ხელს ინფორმაციის ნაკლებობა უშლის. ასევე, პრობლემაა სპეციალისტთან ვიზიტისა და მედიკამენტების მაღალი ფასები, სპეციალისტების ცოდნისა და კვალიფიკაციის მიმართ უნდობლობა და შიში, რომ მომსახურების მიღებისას არ იქნება დაცული კონფიდენციალურობა.
სტუდენტების უმრავლესობას არ აქვს ინფორმაცია ფსიქიკურ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებული სერვისების შესახებ. საჭიროების შემთხვევაში სტუდენტების უმრავლესობა ინფორმაციის მოძიებას ინტერნეტიდან გეგმავს სხვადასხვა ვებგვერდის, Youtube არხების, ინფლუენსერების ბლოგების, სოციალური ქსელებისა და საძიებო სისტემების დახმარებით. თუმცა, ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტების აზრით, ინტერნეტით მიღებული ინფორმაცია არ არის სანდო, რადგან ნაკლებსავარაუდოა, რომ ეს ინფორმაცია სამედიცინო წყაროებს ეყრდნობოდეს.
სერვისების დეფიციტი
დარგის სპეციალისტების შეფასებით, ახალგაზრდებისთვის არ არის ხელმისაწვდომი საჭირო სერვისები. მათ შორის, ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემების ადრეულ ეტაპზე გამოვლენისა და სარეაბილიტაციო პროგრამები. ასევე, ფსიქიკური აშლილობებისა თუ ადიქციის მკურნალობის შემდეგ ახალგაზრდების გარემოსთან რეინტეგრაციის ხელშემწყობი პროგრამები. მნიშვნელოვანი გამოწვევაა სუიციდის პრევენციის პროგრამის შექმნა, ფსიქოლოგისა და ფსიქიატრის მომსახურების ხელმისაწვდომობის გაზრდა; სოციალური მუშაკების მომსახურებისა და მობილური ჯგუფების მეტად განვითარება.
რას უჩივიან ახალგაზრდები ყველაზე ხშირად
ფსიქიკური ჯანმრთელობის სპეციალისტებს ახალგაზრდები ყველაზე ხშირად დეპრესიით, შფოთვითი აშლილობებით ან პანიკური შეტევებით მიმართავენ. ახალგაზრდებში მნიშვნელოვან პრობლემად მიიჩნევა ფსიქოტროპულ ნივთიერებებზე დამოკიდებულება და მათგან გამოწვეული ფსიქიკური პრობლემებიც –პარანოია, ჰალუცინაციები, ძილის დარღვევები.
რა უნდა გაკეთდეს
კვლევაზე დაყრდნობით, გაეროს ბავშვთა ფონდი მნიშვნელოვნად მიიჩნევს შესაბამისი სახელმწიფო სერვისების განვითარებას, რომელიც ახალგაზრდებისთვის უფასო და სტაბილური იქნება. ფსიქიკური ჯანმრთელობის სერვისების დაგეგმვისას მნიშვნელოვანია ახალგაზრდების ასაკობრივი თავისებურებების გათვალისწინება იმისთვის, რომ ეს მომსახურება იყოს მათთვის საინტერესო და მიმზიდველი.
ფსიქიკური ჯანმრთელობის მომსახურებების მიღების ბარიერების შესამცირებლად აუცილებელია საზოგადოებაში და მათ შორის, ახალგაზრდებში გაიზარდოს ცნობიერება ფსიქიკური ჯანმრთელობის საკითხებთან დაკავშირებით.
