საქართველოდან ავტომობილების კატალიზატორების ექსპორტი აიკრძალება.
მთავრობა შესაბამის დადგენილებას უახლოეს მომავალში გამოსცემს. ამის შესახებ საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა დღეს გამართულ მთავრობის სხდომაზე განაცხადა.
„რიგ შემთხვევაში ბიზნესად არის გადაქცეული. ე.წ. კატალიზატორების საკითხი. ამის თაობაზე საკითხი შევისწავლეთ და ვთქვით, რომ აუცილებელია კატალიზატორების ექსპორტის შეჩერება. ამიტომ, ცალკე დადგენილებას გამოვცემთ და ქვეყნიდან კატალიზატორების გატანა აიკრძალება. სამწუხარო რეალობაა და პრაქტიკაში ჩვენ ვიცით, რომ ავტომობილებს აცლიან ამ დეტალს, კატალიზატორს და ყიდიან უცხოეთში. ეს არის მთავარი პრობლემის გამომწვევი. ამიტომ, ვფიქრობთ, ძალიან მალე შედეგი გვექნება. ჰაერის ხარისხი გაუმჯობესდება მას შემდეგ, რაც ამ სტანდარტს შემოვიღებთ.
პარალელურად, გარემოს ეროვნული სააგენტო დაიწყებს ხარისხის სისტემატურ შემოწმებას, ასევე ავტომობილების. მიმდინარე წლიდან თბილისში, რუსთავში, ბათუმსა და ქუთაისში ხილული, ჭარბი გამონაბოლქვის მქონე სატრანსპორტო საშუალებების გზებზე კონტროლს სპეციალური აპარატურის საშუალებით დავიწყებთ“, – განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
კატალიზატორების შეგროვება ქვეყანაში იმპორტირებული მეორადი ავტომობილებისგან დაშლის შედეგად ხდება ან მას მფლობელები ხსნიან, მისი შემდგომი რეალიზაციის მიზნით.
კატალიზატორი ავტომობილის საკმაოდ ძვირად ღირებული ნაწილია. ის შეიცავს პალადიუმს, რომელიც პლატინის ჯგუფის ძვირფასი ლითონია და გამონაბოლქვს ამცირებს. მის შემადგენლობაში ასევე, არის რადიუმი და პლატინა.
ფინანსთა სამინისტროს შემოსავლების სამსახურის მონაცემებით, 2023 წელს საქართველოდან ექსპორტზე 9,492 კგ-ის, $1,365 მილიონის ღირებულების კატალიზატორები გაიტანეს.
როგორც სტატისტიკა აჩვენებს, ქვეყნიდან რეკორდული რაოდენობის კატალიზატორი 2021 წელს გავიდა – $31 მილიონის ღირებულების. ავტომობილის კატალიზატორების ექსპორტის მაჩვენებელი მაღალი იყო 2020 წელსაც – $16.9 მილიონის მოცულობით.
ბოლო 9 წლის განმავლობაში საქართველოდან უცხოეთში სულ $97,8 მილიონის ღირებულების ავტომობილის კატალიზატორია გასული. სულ ჯამში – 701,441 კგ-ის. ოფიციალური მონაცემები აჩვენებს, რომ კილოგრამის ფასი ბოლო წლების განმავლობაში მცირდება და 2023 წელს საშუალოდ $143-ს შეადგენს.
საქართველოდან კატალიზატორების ექსპორტი წლების მიხედვით:
2015 – $6,297 მილიონი (92,122 კგ)
2016 – $3,595 მილიონი (60,505 კგ)
2017 – $3,655 მილიონი (61,579 კგ)
2018 – $7,292 მილიონი (89,672 კგ)
2019 – $11,710 მილიონი (111,190კგ)
2020 – $16,794 მილიონი (86,999 კგ)
2021 – $31,083 მილიონი (122,092 კგ); კგ-$254
2022 – $15,986 მილიონი (67,790 კგ); კგ – $235
2023 – $1,365 მილიონი (9,492 კგ); კგ – $143